اهمیت نظام ثبت اختصاصی الکترونیکی برای شکایات ارجاعی به علت قصور پزشکی در سازمان پزشکی قانونی کشور

زمینه و هدف: قصور پزشکی شامل اشتباه در تشخیص، درمان یا مدیریت بیماری است و شکایات ناشی از قصور پزشکی بخشی از مراجعات پزشکی قانونی را تشکیل می دهد. از جمله راهکارهای کاهش میزان قصور پزشکی، ایجاد نظام ثبت اختصاصی الکترونیک برای شکایات ارجاعی به علت قصور پزشکی است که به منظور تسهیل در ورود اطلاعات، پردازش، ذخیره و بازیابی و جاری کردن اطلاعات، اطلاع رسانی به موقع و کاهش کارهای تکراری در جهت کاهش قصور مؤثر می باشد. روش ها: این مقاله مطالعه مروری با استفاده از مستندات الکترونیکی و چاپی در ارتباط با موضوع می باشد که با بررسی آمارهای منتشر شده در جهان به بیان اهمیت قصور پزشکی و ضرورت ایجاد نظام ثبت الکترونیک برای شکایات ارجاعی به سازمان پزشکی قانونی در جهت کاهش میزان قصور پزشکی و در پایان به ذکر عناصر لازم برای فرم نظام مند شکایات ارجاعی به دلیل قصور پزشکی که از مبانی این نظام ثبت می باشد، می پردازد. یافته ها: براساس مطالعات انجام شده در دهه 1970 حدود 4-3 درصد پزشکان مورد شکایت قرار گرفته اند که این رقم در دهه 1980 به 20 درصد و در دهه 1990 به 25 درصد افزایش پیدا کرده است. در سال 1999 در 51 ایالت آمریکا 97000 نفر بر اثر قصور پزشکی فوت کرده اند که این آمار در سال 2003 به 95000 نفر کاهش پیدا کرد که از جمله دلایل کاهش آن ایجاد سیستم ثبت شکایات و گزارش دهی به موقع و قوی می باشد. بر اساس گزارش منتشر شده در ایران در سال 1376، در سازمان پزشکی قانونی 184 مورد شکایت از قصور پزشکی مورد بررسی قرار گرفته که در سال 1378 این رقم به 289 مورد افزایش یافته است و در سال 1383 مجموع آمار شکایات ارجاعی ناشی از قصور پزشکی به سازمان های پزشکی قانونی و نظام پزشکی 10000 مورد گزارش شده است. با بررسی این آمارها ضمن پی بردن به اهمیت قصور پزشکی، ایجاد راهکارهایی جهت کاهش این ارقام ضروری به نظر می رسد که ایجاد نظام ثبت الکترونیک شکایات ناشی از قصور پزشکی ارجاعی به سازمان پزشکی قانونی یکی از مؤثرترین و کارآمدترین راه حل های پیشنهادی می باشد. چهار عنصر لازم برای ایجاد فرم نظام مند ثبت شکایات ناشی از قصور پزشکی عبارتند از: الف) ‌اطلاعات هویتی بیمار شاکی، ب) اطلاعات مربوط به پزشکی که شکایت به او مربوط می شود، ج) اطلاعات مربوط به نوع و علت قصور پزشکی، د) اطلاعات مربوط به نحوه پاسخگویی به شکایت که بیان و توضیح آنها در متن مقاله آمده است. نتیجه گیری: اطلاعات این نظام ثبت می تواندبا شناسایی دقیق دلایل قصور پزشکی و کمک به دسته بندی قصور پزشکی موجود و اولویت بندی آنها بر اثر فراوانی، کمک مؤثری برای سهولت بخشیدن به تدوین پروتکل های کاهش قصور پزشکی برای جامعه پزشکی به منظور کاهش موارد قصور و افزایش اطلاع رسانی عمومی به اقشار مختلف جامعه می باشد و همچنین فراوانی قصور اگر محدود به تخصص های خاص پزشکی، تجویز داروهای مشخص یا منطقه جغرافیایی خاص باشد به مدد این نظام ثبت قبل از افزایش فراوانی در مراحل نخست بروز، قابل پیشگیری خواهند بود.